Μνήμη Δημ. Τζούτη την ερχόμενη Κυριακή για τον πατρινό αγωνιστή

Ο Δημ. Τζούτης στην αυλή του πατρικού του, στις 27-5-2008.

Στην Ι. Μονή Πεντέλης ετήσιο μνημόσυνο για τον πολιτικό καθοδηγητή του Α΄ Τάγματος ΕΛΑΣ 12ου Συντάγματος

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜ. ΜΟΣΧΟΥ (gmosxos1@hotmail.com)*

Μνήμη Δημήτρη Τζούτη, μεθαύριο Κυριακή 24-7-2011, καθώς πέρασε ένας χρόνος από τις 30-7-2010, όπου άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 94 ετών, ο πατρινός αγωνιστής της  ΕΛΑΣίτικης Αντίστασης. Οι συγγενείς του, τελούν ετήσιο μνημόσυνο, στην Ι. Μονή Πεντέλης .

Ο Δημ. Τζούτης ήταν το τέταρτο παιδί από τα έξη γεννημένα στο χωριό Καλούσι Αχαΐας, που απόκτησε ο Γιάννης Τσούτης από τους Ραφταναίους Ηπείρου, όταν ως  εργολάβος κτίστης, πρωτομάστορας, ήλθε στο αχαϊκό χωριό για εργασία και συνάντησε την Ελένη το γένος Νίκου και Βασιλικής Αντωνακόπουλου, που μετέπειτα την έκανε γυναίκα του. Αργότερα το 1928,  το ζεύγος μετοίκησε στην Πάτρα, διέμεινε με τα έξι παιδιά τους για δυο χρόνια σε σπίτι συγγενικού τους προσώπου και το 1930 έκτισε το πατρικό του στο κτήμα που είχε  αγοράσει από το 1924, και που σήμερα ακόμη υπάρχει στη συνοικία Ψαροφαΐου Πατρών. Το 1924 ήταν ο χρόνος που πρώτος έστειλε από το Καλούσι το γιο του Γιώργο στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στην Πάτρα τους βρήκε ο πόλεμος το 1940.

Ο Δημ. Τζούτης έζησε στην Αθήνα με την σύζυγό του Φρόσω, η οποία τον φρόντιζε με στοργή μέχρι την τελευταία του στιγμή. Υπήρξε σπουδαστής της Μέσης Σχολής Πατρών και δευτεροετής φοιτητής της Νομικής Αθηνών. Με την κήρυξη του πολέμου, σε ηλικία 24 ετών, κατατάσσεται και λόγω των γνώσεών του επιστρατεύεται στις Διαβιβάσεις, ενώ ο αδελφός του Γιώργος ήδη υπηρετεί. Μετέχει στην Αντίσταση και μετά την απελευθέρωση ανεβαίνει πάλι στην Αθήνα για συνέχεια των σπουδών στην Νομική. Εργάζεται σε ιδιωτική επιχείρηση βρετανικών συμφερόντων (SHELL) για ένα διάστημα για την εξοικονόμηση των προς το ζειν.  Όμως επί υπουργού Εσωτ. Ναπ. Ζέρβα το 1947 αρχίζουν οι διωγμοί του. Συλλαμβάνεται και επί τέσσερα χρόνια τον περιφέρουν από εξορία σε  εξορία, στην Ικαρία, τον Αη-Στράτη και το Μακρονήσι, ακολουθώντας την μοίρα των αγωνιστών της Αντίστασης. Αρνούμενος να κάνει «υπεύθυνη δήλωση» στο Μακρονήσι, τον κλείνουν στο Σύρμα με τα γεγονότα της 29-2 και 1-3-1948, όπου και τον βασανίζουν άγρια.

Δημ. Τζούτης, ανήμερα Πάσχα του 1944 στον Ερύμανθο.

  Ο Δημ. Τζούτης, μετέχοντας στο αντιστασιακό κίνημα της Πάτρας, τον Απρίλιο του 1942, σε ηλικία 28 ετών, συνελήφθη από τις ιταλικές αρχές κατοχής και βασανίστηκε αγρίως επί δεκατρία ημερόνυκτα, σε σημείο ώστε ακόμη και ο επικεφαλής της ιταλικής αστυνομίας της Πάτρας Αντόνιο Ορίλιο να πει προς τους υφισταμένους του «πως τον καταντήσατε έτσι;».

Το 1942, Καραμπινιερία και Μιλίτσια, με αφορμή την εθνική επέτειο της 25^ης Μαρτίου, που ήταν η πρώτη με ιταλοκρατούμενη την Πάτρα, προχώρησαν σε απαγόρευση του εορτασμού της , καθώς είχαν πληροφορίες για συγκέντρωση μπροστά στον ανδριάντα του Π.Π. Γερμανού στα Ψηλαλώνια, που μπορούσε να μετεξελιχθεί σε αντικατοχική διαδήλωση. Η συγκέντρωση, παρά την απαγόρευση έγινε και οι αρχές άρχισαν έρευνες για τους πρωτεργάτες που την διοργάνωσαν. Συνέλαβαν περίπου δεκαπέντε μέλη της οργάνωσης του ΕΑΜ Πάτρας, νεολαίους της ΟΚΝΕ και πατρινούς πρώην κρατούμενους της Ακροναυπλίας τους οποίους  κράτησαν στα κρατητήρια της ιταλικής Ασφάλειας (Τσε Έσσε) που στεγάζονταν σε διώροφο κτίριο κοντά στην διασταύρωση Ρ. Φεραίου και Σατωβριάνδου και τους βασάνισαν με σκοπό την αποκάλυψη του αντιστασιακού δικτύου. «Ανάμεσα στους συλληφθέντες ήταν και κάποιος ρουμελιώτης, που κρατήθηκε λίγες ημέρες», λέει η Ειρήνη Τζούτη, αδελφή του εκλιπόντος.

Ο αείμνηστος αγωνιστής προφυλακίστηκε στις φυλακές Μαργαρίτη και με ομάδα επτά συγκρατουμένων του παραπέμφθηκε στο ιταλικό στρατοδικείο Τρίπολης, το οποίο τον δίκασε σε 20 χρόνια φυλάκιση. Τον έκλεισαν στις τοπικές φυλακές. Στην συνέχεια με εντολή του ΕΑΜ της περιοχής, ο αρχιφύλακας της φυλακής Τρίπολης Γιώργης Αδάμος, που ήταν μέλος του, στις 13-4-43 ανοίγει την πόρτα της και περνά στην ελευθερία ο Δημ. Τζούτης με τέσσερις ακόμη κομμουνιστές συγκρατούμενους. Τους ακολουθεί και ο αρχιφύλακας και όταν ανεβαίνουν στον ανταρτοκρατούμενο Πάρνωνα, συναντούν τους αντάρτες του Κονταλώνη. 

Στον κούτουλα για νερό.

«Εκεί πήρα το ψευδώνυμο ’’Λυκούργος’’», μου είχε πει ο αείμνηστος αγωνιστής σε μια συνέντευξη που είχα μαζί του στις 27-5-2008, στο πατρικό του, στη συνοικία Ψαροφάι Πατρών.

Οι Ιταλοί της Πάτρας ειδοποιημένοι από την Τρίπολη, για την δραπέτευσή του, συλλαμβάνουν την οικογένειά του, την Μεγ. Τρίτη, στο πατρικό του σπίτι και αρχίζουν ανακρίσεις για να μάθουν που ήταν κρυμμένος. Το τηλεγράφημα των ιταλικών Αρχών της Τρίπολης προς τις αντίστοιχες ελληνικές αστυνομικές έγραφε: «Να συλληφθούν οι γονείς και οι άρρενες αδελφοί». Με άγνωστη την τύχη του έως τότε, η οικογένειά του στην Πάτρα με αυτόν τον απροσδόκητο τρόπο μαθαίνει νέα του από την Αστυνομία, που ειδοποιεί τον αδελφό του Γιώργο. Τους ελευθέρωσαν μετά από λίγες ημέρες και κατόπιν έμμεσων πιέσεων της τοπικής ελληνικής  Αστυνομίας που επέμενε: «αφού εσείς δεν ξέρετε που είναι πως θα ξέρουν οι δικοί του;».

 Προσωπική επαφή μαζί του αποκτά η αδελφή του Ειρήνη, ένα μήνα μετά την μάχη του Λεοντίου (14 έως 17 Ιουλίου 1943) ενώ νωρίτερα στις 4-7-1943 στο οροπέδιο της Ρακίτας, είχαν συναντηθεί τα αντάρτικα αρχηγεία του σμήναρχου Δημ. Μίχου και του συνταγματάρχη Βλάση Ανδρικόπουλου  με την ομάδα των ογδόντα εμπειροπόλεμων ανταρτών του ΕΛΑΣ που είχαν έρθει από την Στερεά Ελλάδα στην Βόρεια Πελοπόννησο για να  ενισχύσουν τον αγώνα. Σημειώνω ότι εκεί σε αυτή την συνάντηση συγκροτήθηκε το 12^ο Σύνταγμα ΕΛΑΣ με επικεφαλής τον απόστρατο συνταγματάρχη Βλάση Ανδρικόπουλο (Γέρο Βλάσης).

Τον Δημ. Τζούτη συνάντησε στο χωριό Σούλι Αχαΐας, η 16χρονη αδελφή του Ειρήνη, που προσέτρεξε από την Πάτρα. Εκεί ήταν εκείνη την εποχή η έδρα του Α΄ Τάγματος 12^ου Συντάγματος ΕΛΑΣ, στο οποίο Τάγμα ο Δημ. Τζούτης είχε ορισθεί πολιτικός καθοδηγητής, με στρατιωτικό  τον Νίκο Πολυκράτη, τον περίφημο ανθυπολοχαγό με το ψευδώνυμο Νικήτας, που είχε παρασημοφορηθεί επ’ ανδραγαθία στο Αλβανικό Μέτωπο και τώρα προσέφερε τις υπηρεσίες του στην πατρίδα από τις τάξεις του ΕΛΑΣ. Καπετάνιος του Α΄ Τάγματος ήταν Μήτσος Γκοτσούλιας (Μωραΐτης) απ’ τα Σαγέικα Αχαΐας.  

Ο αείμνηστος αγωνιστής μετέχει σε όλες τις μάχες για την απελευθέρωση της πατρίδας, αλλά με την έναρξη του Εμφυλίου η Πολιτεία τον «ανταμείβει» για την προσφορά του με φυλακές και εξορίες στα ξερονήσια Αηστράτης, Ικαρία, Μακρονήσι. Όταν αναλαμβάνει ο Πλαστήρας, και επιβάλλει τα μέτρα ειρηνεύσεως  απολύεται το 1951 και έκτοτε μετέχει  στους αγώνες της Αριστεράς από το μετερίζι της ΕΔΑ, όπου στις εκλογές του 1958 είναι υποψήφιος στην Αχαΐα, ως ιδιωτικός υπάλληλος. Το κόμμα πανελλαδικά τότε πήρε το απροσδόκητο ποσοστό του 24,4% γινόμενο αξιωματική αντιπολίτευση.

Στην Αντίσταση είναι μεγάλη η προσφορά όλης της οικογένειας Τζούτη. (Τσούτη είναι το όνομά της, πλην όμως κατά παράφραση στην πόλη της Πάτρας κατέληξε σε Τζούτη). Ας είναι αιώνια η μνήμη του!

(*) Η παραπάνω νεκρολογία δημοσιεύτηκε στην εβδομαδιαία εφημερίδα ΡΕΠΟΡΤΕΡ της Πάτρας.