Του ΚΙΜΩΝΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ(*)
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε συνεχίζει να επαναφέρει την απειλή του Grexit όπως έκανε στην διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης το καλοκαίρι του 2015.
Οι διεθνείς παρατηρητές δεν μπορουν να πιστέψουν ότι η Γερμανία έχει αρχίσει να παίζει και πάλι σκληρό ροκ σε αυτη την λεπτή υπόθεση αφού η Ευρωπαϊκή ιδέα πλεον απειλείται από την άνοδο των λαϊκιστων και εθνικιστων στις επερχόμενες εκλογές στην Ολλανδία, την Γαλλία και την Γερμανία.
Γιατί, λοιπόν, ο Σόιμπλε με πρόσχημα το κλείσιμο της Ελληνικής αξιολόγησης δημιουργει βίαιους – νέους κυματισμούς στο φαινομενικά ήσυχο μέτωπο της Εύρωκρίσης ;
Ενας λόγος είναι ότι η Γερμανική πλειοψηφία στις επερχόμενες εκλογές συνεχίζει να παραμένει υπέρμαχη της Ευρωπαϊκής Δημοσιονομικής Σταθεροτητας και την διατήρηση του υφισταμενου status quo και της σημερινης αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ.
Για την επίτευξη της Δημοσιονομικής Σταθερότητας μια ολόκληρη σειρά από μέτρα έχουν εφαρμοστεί όπως η αύξηση των πρωτογενών πλεονασμάτων για περιορισμό του εθνικου χρέους, η ενεργοποίηση μηχανισμών αυτόματων κυρώσεων στις χώρες όταν όταν δεν πιάνουν τους στόχους , διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την προώθηση του ανταγωνισμού στο πλαίσιο των προγραμμάτων της πιστωτικής βοηθειας, όπως είναι η συμμετοχή στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ .
Τέτοια μέτρα έχουν υποστηριχθεί από την πλειοψηφία των φορέων της ακαδημαϊκή κοινότητας ,τους εκπροσώπους των εργοδοτών και έχουν προβληθεί από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης τα οποια δεν έχουν αποτολμήσει καμία κριτική αρθρογραφία. Οι υποστηρικτές αυτου του πλαισίου της Ευρωπαϊκής Σταθερότητας αναφέρονται οτι η Ευρωπαϊκή Κρίση οφειλεται σε αυτές ακριβώς τις ελλείψεις και λόγω αυτών η κρίση εκδηλώνεται πρωτιστως μέσα σε αυτά τα κράτη που πλήττονται τελικα περισσότερο από την κρίση.
Αντιθετα μόνο μία πολύ μικρότερη ομαδα που υποστηρίζει την Δημοσιονομική Ενωση αναφέρεται στα θεμελιώδη ελαττώματα που υπάρχουν στο σχεδιασμό και στην αρχιτεκτονική της ΟΝΕ
Μελετητές, διανοούμενοι και οικονομικά περιοδικά, μαζί με εκπροσώπους συνδικαλιστικων οργανώσεων υποστηρίζουν ότι η ΟΝΕ θα ενισχυοταν από συντονισμένες διασυνοριακές και οικονομικές πολιτικες . Αλλά αυτές οι φωνές είναι αδύναμες στο γερμανικο ακροατήριό.
Οι απόψεις για δημοσιονομική ολοκλήρωση, με μέσα τα ευρωομόλογα, τους αυτόματους σταθεροποιητές χρεους, τους μηχανισμους ασφάλισης τραπεζικών καταθέσεων που θα μπορούσαν να περιορίσουν τα ασύμμετρα σοκ, παραμένουν ως προς την εφαρμογή τους χλωμες. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από την απουσία ενός ισχυρού ευρωπαϊκού πολιτικού οργάνου πίσω από αυτές τις εναλλακτικές οικονομικές προτάσεις.
Οσον αφορα το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) αυτό ελλεισσεται μεταξύ της κεϋνσιανής θεωρίας και τις βολεμένης θέσης που εκφράζει η πλειοψηφία της κοινής γνώμης δηλαδη υπέρ μιας δημοσιονομικής σταθερότητας. Αυτη η θέση μπορεί να αλλάξει μόνο μετά τις Γερμανικές εκλογές με την προϋπόθεση ότι ο Martin Schulz θα σπάσει την ειρηνική συνύπαρξη με το σύστημα Σόιμπλε για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις.
Επισης , υπάρχουν και άλλοι ετερογενείς παικτες που απορρίπτουν τόσο το όραμα μιας Ευρωπαϊκής σταθερότητας, καθώς και μιας δημοσιονομικής ένωση.
Η απαίτηση για μια αντιστροφή της πορειας ολοκλήρωσης του Ευρωπαϊκού νομίσματος γίνεται η αιχμή του δόρατος και κινείται από δύο διαμετρικά διαφορετικές κατευθύνσεις.Η μία προέρχεται από τη δεξιά πτέρυγα του εθνικιστικού κόμματος (AFD) που υποστηρίζουν ότι η στήριξη των καταχρεωμενων κρατων θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τους Γερμανους φορολογουμένους.Σε αντίθεση, οι επικριτές που προέρχονται από το πολιτικο φάσμα της άκρας αριστεράς αναφερονται στη διάβρωση των εθνικών κρατών στους τομείς της πρόνοιας και της δημοκρατίας , λόγω της ολοένα και πιο ριζοσπαστικής προσέγγισης των δυνάμεων της αγοράς σε καθεστώς ευρώ. Αυτο το ανομοιογενες στρατόπεδο και με αυξανόμενη υποστήριξη στον πληθυσμό ασκούν πίεση στους κυρίαρχους του συστήματος, οι οποίοι όλο και περισσότερο εχουν την τάση να αποφεύγουν τις προτάσεις πολιτικής που υποστηρίζουν την βαθύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Παρα την συνεχιζόμενη συζήτηση για την Ευρωκριση και την ανάγκη αναθεώρησης της πολιτικής της μονόπλευρης λιτότητας, το Γερμανικό ιερατείο παραμένει προσκολλημενο στην ΟΝΕ. Η Ευρωπαϊκή σταθερότητα υποστηρίζεται από μια σταθερή ομάδα συμφερόντων η οποία εκμεταλλεύεται και τα οφέλη από τις σχετικες ήπιες επιπτώσεις της κρίσης όπως αυτή γίνεται αντιληπτή από τον γερμανικό πληθυσμό.
Όσο η ανάπτυξη και η απασχόληση στη Γερμανία παραμένουν υψηλότερες από ό, τι σε πολλά γειτονικά κράτη, μια αλλαγή στην οικονομικη πολιτικη παρά τις αποπληθωριστικές απειλές και τα υψηλά επίπεδα ανεργίας που θα βοηθήσει πολλές Ευρωπαϊκές χώρες που διέρχονται κρίση ,είναι εξαιρετικά απίθανη.
Έτσι, ξανά και ξανά θα ακούμε τον Σόιμπλε να γκρινιάζει τις χώρες της Ευρωζώνης και ειδικά την χώρα μας που είναι έξω από τη γραμμή της Ευρωπαικης σταθερότητας .
Πολύ λίγοι παράγοντες θα μπορούσαν να αλλάξουν το έδαφος της συζήτησης για το μέλλον της νομισματικής ένωσης Ένας είναι το κόμμα του SPD, το οποίο μέχρι στιγμής εχει αποτυχει να δημιουργήσει μία δημοσιονομική ένωση, όπως ορίζεται στο πρόγραμμα του κόμματος .
Η μακροπροθεσμη βιωσιμότητα της δημοσιονομικής σταθερότητας ανεξαρτητως κόστους για την Γερμανία , που είναι θεμελιώδους σημασίας για τις πεποιθήσεις του Σόιμπλε, είναι ουσιαστικα μια ψευδαίσθηση.
Ομως οι βασικοί λόγοι για την σημερινη κρίση της Ευρωζώνης είναι η ιδεολογική κυριαρχία αυτής της οπτικής γωνίας.
Αυτή είναι που πρέπει να κατηγορηθεί για την αποτυχία και την κρίση των κρατών δηλαδή η τηρηση των ισχύοντων νομισματικων κανόνων και των οικονομικων πολιτικων , βλάπτοντας έτσι την ανταγωνιστικότητά των περιφερειακών χωρών της Ευρωζώνης . Κατά συνέπεια, ο πρωταρχικός στόχος για την καταπολέμηση της κρίσης και την περαιτέρω ανάπτυξη της Ευρωζώνης είναι η διορθωση αφενός αυτων των λαθων των οικονομικων πολιτικών στις χώρες αυτές και να κλείσουν τυχόν κενά στους ισχυοντες κανόνες
Ο Σόιμπλε δημιουργώντας μία νέα Ελληνική σύγκρουση στο φετεινο καλοκαίρι , με τις επιζήμιες οικονομικές συνέπειες που τόσο ξεκάθαρα ειχαμε ήδη το 2015, αυτο θα υπονομεύσει περαιτέρω το status quo που προσπαθεί απεγνωσμένα να εδραιωσει ο Σόιμπλε στην Ευρωζώνη
Οσο η στασιμότητα στην Ευρωζώνη θα παραμενει, το ζήτημα της δημοσιονομικής επέκτασης ή το ζήτημα της διάλυσης της νομισματικής ένωσης θα γίνεται με σαφήνεια όλο και πιο πιεστικο.
__________________
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε συνεχίζει να επαναφέρει την απειλή του Grexit όπως έκανε στην διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης το καλοκαίρι του 2015.
Οι διεθνείς παρατηρητές δεν μπορουν να πιστέψουν ότι η Γερμανία έχει αρχίσει να παίζει και πάλι σκληρό ροκ σε αυτη την λεπτή υπόθεση αφού η Ευρωπαϊκή ιδέα πλεον απειλείται από την άνοδο των λαϊκιστων και εθνικιστων στις επερχόμενες εκλογές στην Ολλανδία, την Γαλλία και την Γερμανία.
Γιατί, λοιπόν, ο Σόιμπλε με πρόσχημα το κλείσιμο της Ελληνικής αξιολόγησης δημιουργει βίαιους – νέους κυματισμούς στο φαινομενικά ήσυχο μέτωπο της Εύρωκρίσης ;
Ενας λόγος είναι ότι η Γερμανική πλειοψηφία στις επερχόμενες εκλογές συνεχίζει να παραμένει υπέρμαχη της Ευρωπαϊκής Δημοσιονομικής Σταθεροτητας και την διατήρηση του υφισταμενου status quo και της σημερινης αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ.
Για την επίτευξη της Δημοσιονομικής Σταθερότητας μια ολόκληρη σειρά από μέτρα έχουν εφαρμοστεί όπως η αύξηση των πρωτογενών πλεονασμάτων για περιορισμό του εθνικου χρέους, η ενεργοποίηση μηχανισμών αυτόματων κυρώσεων στις χώρες όταν όταν δεν πιάνουν τους στόχους , διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την προώθηση του ανταγωνισμού στο πλαίσιο των προγραμμάτων της πιστωτικής βοηθειας, όπως είναι η συμμετοχή στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ .
Τέτοια μέτρα έχουν υποστηριχθεί από την πλειοψηφία των φορέων της ακαδημαϊκή κοινότητας ,τους εκπροσώπους των εργοδοτών και έχουν προβληθεί από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης τα οποια δεν έχουν αποτολμήσει καμία κριτική αρθρογραφία. Οι υποστηρικτές αυτου του πλαισίου της Ευρωπαϊκής Σταθερότητας αναφέρονται οτι η Ευρωπαϊκή Κρίση οφειλεται σε αυτές ακριβώς τις ελλείψεις και λόγω αυτών η κρίση εκδηλώνεται πρωτιστως μέσα σε αυτά τα κράτη που πλήττονται τελικα περισσότερο από την κρίση.
Αντιθετα μόνο μία πολύ μικρότερη ομαδα που υποστηρίζει την Δημοσιονομική Ενωση αναφέρεται στα θεμελιώδη ελαττώματα που υπάρχουν στο σχεδιασμό και στην αρχιτεκτονική της ΟΝΕ
Μελετητές, διανοούμενοι και οικονομικά περιοδικά, μαζί με εκπροσώπους συνδικαλιστικων οργανώσεων υποστηρίζουν ότι η ΟΝΕ θα ενισχυοταν από συντονισμένες διασυνοριακές και οικονομικές πολιτικες . Αλλά αυτές οι φωνές είναι αδύναμες στο γερμανικο ακροατήριό.
Οι απόψεις για δημοσιονομική ολοκλήρωση, με μέσα τα ευρωομόλογα, τους αυτόματους σταθεροποιητές χρεους, τους μηχανισμους ασφάλισης τραπεζικών καταθέσεων που θα μπορούσαν να περιορίσουν τα ασύμμετρα σοκ, παραμένουν ως προς την εφαρμογή τους χλωμες. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από την απουσία ενός ισχυρού ευρωπαϊκού πολιτικού οργάνου πίσω από αυτές τις εναλλακτικές οικονομικές προτάσεις.
Οσον αφορα το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) αυτό ελλεισσεται μεταξύ της κεϋνσιανής θεωρίας και τις βολεμένης θέσης που εκφράζει η πλειοψηφία της κοινής γνώμης δηλαδη υπέρ μιας δημοσιονομικής σταθερότητας. Αυτη η θέση μπορεί να αλλάξει μόνο μετά τις Γερμανικές εκλογές με την προϋπόθεση ότι ο Martin Schulz θα σπάσει την ειρηνική συνύπαρξη με το σύστημα Σόιμπλε για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις.
Επισης , υπάρχουν και άλλοι ετερογενείς παικτες που απορρίπτουν τόσο το όραμα μιας Ευρωπαϊκής σταθερότητας, καθώς και μιας δημοσιονομικής ένωση.
Η απαίτηση για μια αντιστροφή της πορειας ολοκλήρωσης του Ευρωπαϊκού νομίσματος γίνεται η αιχμή του δόρατος και κινείται από δύο διαμετρικά διαφορετικές κατευθύνσεις.Η μία προέρχεται από τη δεξιά πτέρυγα του εθνικιστικού κόμματος (AFD) που υποστηρίζουν ότι η στήριξη των καταχρεωμενων κρατων θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τους Γερμανους φορολογουμένους.Σε αντίθεση, οι επικριτές που προέρχονται από το πολιτικο φάσμα της άκρας αριστεράς αναφερονται στη διάβρωση των εθνικών κρατών στους τομείς της πρόνοιας και της δημοκρατίας , λόγω της ολοένα και πιο ριζοσπαστικής προσέγγισης των δυνάμεων της αγοράς σε καθεστώς ευρώ. Αυτο το ανομοιογενες στρατόπεδο και με αυξανόμενη υποστήριξη στον πληθυσμό ασκούν πίεση στους κυρίαρχους του συστήματος, οι οποίοι όλο και περισσότερο εχουν την τάση να αποφεύγουν τις προτάσεις πολιτικής που υποστηρίζουν την βαθύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Παρα την συνεχιζόμενη συζήτηση για την Ευρωκριση και την ανάγκη αναθεώρησης της πολιτικής της μονόπλευρης λιτότητας, το Γερμανικό ιερατείο παραμένει προσκολλημενο στην ΟΝΕ. Η Ευρωπαϊκή σταθερότητα υποστηρίζεται από μια σταθερή ομάδα συμφερόντων η οποία εκμεταλλεύεται και τα οφέλη από τις σχετικες ήπιες επιπτώσεις της κρίσης όπως αυτή γίνεται αντιληπτή από τον γερμανικό πληθυσμό.
Όσο η ανάπτυξη και η απασχόληση στη Γερμανία παραμένουν υψηλότερες από ό, τι σε πολλά γειτονικά κράτη, μια αλλαγή στην οικονομικη πολιτικη παρά τις αποπληθωριστικές απειλές και τα υψηλά επίπεδα ανεργίας που θα βοηθήσει πολλές Ευρωπαϊκές χώρες που διέρχονται κρίση ,είναι εξαιρετικά απίθανη.
Έτσι, ξανά και ξανά θα ακούμε τον Σόιμπλε να γκρινιάζει τις χώρες της Ευρωζώνης και ειδικά την χώρα μας που είναι έξω από τη γραμμή της Ευρωπαικης σταθερότητας .
Πολύ λίγοι παράγοντες θα μπορούσαν να αλλάξουν το έδαφος της συζήτησης για το μέλλον της νομισματικής ένωσης Ένας είναι το κόμμα του SPD, το οποίο μέχρι στιγμής εχει αποτυχει να δημιουργήσει μία δημοσιονομική ένωση, όπως ορίζεται στο πρόγραμμα του κόμματος .
Η μακροπροθεσμη βιωσιμότητα της δημοσιονομικής σταθερότητας ανεξαρτητως κόστους για την Γερμανία , που είναι θεμελιώδους σημασίας για τις πεποιθήσεις του Σόιμπλε, είναι ουσιαστικα μια ψευδαίσθηση.
Ομως οι βασικοί λόγοι για την σημερινη κρίση της Ευρωζώνης είναι η ιδεολογική κυριαρχία αυτής της οπτικής γωνίας.
Αυτή είναι που πρέπει να κατηγορηθεί για την αποτυχία και την κρίση των κρατών δηλαδή η τηρηση των ισχύοντων νομισματικων κανόνων και των οικονομικων πολιτικων , βλάπτοντας έτσι την ανταγωνιστικότητά των περιφερειακών χωρών της Ευρωζώνης . Κατά συνέπεια, ο πρωταρχικός στόχος για την καταπολέμηση της κρίσης και την περαιτέρω ανάπτυξη της Ευρωζώνης είναι η διορθωση αφενός αυτων των λαθων των οικονομικων πολιτικών στις χώρες αυτές και να κλείσουν τυχόν κενά στους ισχυοντες κανόνες
Ο Σόιμπλε δημιουργώντας μία νέα Ελληνική σύγκρουση στο φετεινο καλοκαίρι , με τις επιζήμιες οικονομικές συνέπειες που τόσο ξεκάθαρα ειχαμε ήδη το 2015, αυτο θα υπονομεύσει περαιτέρω το status quo που προσπαθεί απεγνωσμένα να εδραιωσει ο Σόιμπλε στην Ευρωζώνη
Οσο η στασιμότητα στην Ευρωζώνη θα παραμενει, το ζήτημα της δημοσιονομικής επέκτασης ή το ζήτημα της διάλυσης της νομισματικής ένωσης θα γίνεται με σαφήνεια όλο και πιο πιεστικο.
__________________
(*)Ο Κίμωνας Αποστολόπουλος είναι οικονομολόγος, πρώην Διευθυντής της Τράπεζας Πειραιώς και συνεργάτης του salos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου